ΑΠΟΔΟΚΙΜΑΖΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΥΠΟΛΟΓΙΖΕΙ ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ

ΑΝΤΟΝΙΟ ΓΚΡΑΜΣΙ

  Επειδή οι καιροί επιβάλλουν ένα οριστικό ξεκαθάρισμα διλλημάτων του είδους: «Υπάρχει ή δεν υπάρχει συνέχεια στο σημερινό ελληνικό έθνος με το ελληνικό έθνος της αρχαίας Ελλάδας;» ,λόγω της ιστορικής κρισιμότητας των εποχών που ζούμε όπου φαίνεται το παγκόσμιο γίγνεσθαι να πιέζεται να κινηθεί σε όρους εκχυδαϊσμένης και εκφασι-σμένης πολιτικής της αγοράς ,σε αντίθεση με τους όρους της δημο-κρατικής διακυβέρνησης που τέθηκαν στην αρχαία Ελλάδα για πρώτη φορά ,όπου προτάσσεται η πολιτική με ήθος και ανθρωπισμό ,στη συνέχεια θα προσπαθήσω με τη βοήθεια κάποιων στοιχείων που έπεσαν στην αντίληψή μου ,να προσδιορίσω ,κατά το δυνατόν ,τι πραγματικά ισχύει.
Καταρχήν η θεώρηση ότι το Έθνος είναι δημιούργημα των αστικών επαναστάσεων του 18ου και του 19ου αιώνα ανήκει αρχικά μάλλον στον Ι. Στάλιν. Στη μελέτη του «Μαρξισμός και το εθνικό ζήτημα» του 1912-13 ταυτίζει τα Έθνη και την εθνική συνείδηση με τη δημιουργία των «Εθνών –κρατών» σε ορισμένες δυτικοευρωπαϊκές χώρες με αφετηρία τη γαλλική επανάσταση. Αξίζει να γραφεί η άποψη του Στάλιν γιατί έχει υιοθετηθεί σήμερα από μελετητές και πολιτικούς χώρους γενικευμένα και άκριτα ,τολμώ να πω ,συγκεκριμένα: «Το Έθνος δεν είναι απλώς μια ιστορική κατηγορία ,μα μια κατηγορία μιας ορισμένης εποχής ,της εποχής του αναπτυσσόμενου καπιταλισμού. Το προτσές της διάλυσης της φεουδαρχίας και της ανάπτυξης του καπιταλισμού είναι ταυτό-χρονα και προτσές συγκρότησης των ανθρώπων σε έθνη. Αυτό έγινε π.χ. στη Δυτική Ευρώπη. Οι Άγγλοι ,οι Γάλλοι ,οι Γερμανοί ,Ιταλοί και άλλοι συγκροτήθηκαν σε έθνη ,στο διάστημα της νικηφόρας πορείας του καπιταλισμού που θριάμβευσε ενάντια στο φεουδαρχικό σύστημα. Εκεί όμως ο σχηματισμός των εθνών ,σήμαινε ταυτόχρονα και τη μετατροπή τους σε αυτοτελή εθνικά κράτη. Το αγγλικό ,το γαλλικό ,και άλλα έθνη είναι ταυτόχρονα και αγγλικά κ. λ. π. κράτη.»
Αρκετοί πιστεύουν ότι η θεώρηση αυτή ανήκει στην πρωτογενή μαρξι-στική σκέψη των Μαρξ –Έγκελς. Μια τέτοια εκδοχή είναι αβάσιμη γιατί αυτοί δε φρόντισαν να εκθέσουν μια συστηματική αντίληψη για το Έθνος.
Σχετικά με αυτή τη θέση ο αείμνηστος ,καθηγητής Ν. Σβορώνος σε μελέτες του αποδέχεται τον οικονομικό παράγοντα που προσδιορίζει η θεώρηση του Στάλιν για το Έθνος επιχειρηματολογεί εντούτοις υπέρ της ιστορικής συνέχειας του ελληνισμού. Την ιστορική συνέχεια του Ελληνι-σμού υποστηρίζουν επίσης διανοητές όπως ο Δ. Γληνός(βλ. «Έθνος και Γλώσσα «1915, «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ»1942) και ο Γ. Σκληρός(βλ. «Το κοινωνικό μας ζήτημα» στην εφημ. «Νουμάς» Απρίλης 1908). Τα ίδια δεδομένα έχουμε και στον φλογερό πατριωτικό λόγο του  Άρη Βελουχιώτη στη Λαμία(29/10/1944).
Ας αναφερθούμε στη συνέχεια στην έννοια του έθνους με βάση πανάρχαιες μαρτυρίες. Η μαρτυρία του Ηρόδοτου είναι χαρακτηριστική και εντοπίζεται στην Ουρανία στο εδάφιο 144 ,όπου στη νεοελληνική του απόδοση αναφέρει : «Το ελληνικόν (έθνος) είναι από το ίδιο αίμα και ομόγλωσσον ,έχει ναούς ,αγάλματα θεών και θυσίες όλα κοινά και ήθη ομότροπα ,αυτών να γίνουν προδότες οι Αθηναίοι ,ποτέ δεν είναι ορθόν. Μάθετε λοιπόν το εξής ,αν ήδη δεν το γνωρίζετε ,ότι έστω και ένας μόνο Αθηναίος αν μείνει ,ποτέ δεν θα συμβιβαστεί με τον Ξέρξη… Όσο ο ήλιος θα ακολουθεί την ίδια πορεία που ακολουθεί σήμερα ,ποτέ δεν θα μιλήσουμε την ίδια γλώσσα με αυτόν.» έκδ. Ωκεανίδα 2005 μετάφραση Άγγελος Βλάχος.
Ο ορισμός αυτός είναι μέρος από την απάντηση Αθηναίων εκπροσώπων προς τους Σπαρτιάτες απεσταλμένους που ανησυχώντας για το ενδεχό-μενο συνθηκολόγησης των Αθηναίων με τον Ξέρξη προσπαθούν να βολιδοσκοπήσουν την κατάσταση.
Ο προσδιορισμός της έννοιας –χωρίς να έχει ανατραπεί μέχρι σήμερα -,δεν αναφέρεται στην έννοια του τόπου διαμονής –γεωγραφικού χώρου ,γιατί είναι ενσωματωμένος στην ετυμολογία της λέξης ,σημαίνει το σύνολο ανθρώπων με κοινή θρησκεία ,κοινά ήθη και έθιμα ,κοινή γλώσσα και κοινή φυλετική καταγωγή.
Ετυμολογικά η λέξη απαντά στη ρίζα Fεθ. με σίγηση στο F(δίγαμμα).
Κοινή ρίζα έχουν οι λέξεις έθος με σημασία έθιμο ,συνήθεια ,καθώς και η λέξη Ής με πρωτογενή ερμηνεία κατοικία και δευτερογενή στον Ηρόδοτο εκ νέου συνήθεια και έθιμο. Επομένως ετυμολογικά το Έθνος, είναι αναμφισβήτητα το σύνολο ανθρώπων με ίδιες συνήθειες και κοινή συνηθισμένη κατοικία. Το ελληνικό έθνος σαν αυθύπαρκτη και ισότιμη συνυπάρχουσα οντότητα γνώρισε περιόδους ακμής και παρακ-μής με εκτεταμένες περιόδους υποδούλωσης ,όμως μπόρεσε να κρατήσει τα βασικά συνεκτικά του στοιχεία ζωντανά ,που για λόγους καθαρά επιβίωσης  ,αυτοσεβασμού και σεβασμού στους , με αίμα ηρώων  ,κατοχυρωμένους κώδικες αξιών αξίζει να τα κρατήσουμε στο ακέραιο γιατί μόνο έτσι θα αντιμετωπίσουμε το νέο εχθρό που έχει τα χαρακτηριστικά της πιο στυγνά εφαρμοσμένης παγκοσμιοποίησης . 
Ας σταθούμε όμως στα λόγια των Αθηναίων για να επισημάνουμε τα εξής: Αυτά τα λόγια και μόνο μαρτυρούν έθνος και εθνική συνείδηση  25 αιώνες πριν ,καμιά σχέση δεν έχουν με τον όρο εθνικισμός  που μαρτυρείται  από το 1874 και είναι μετάφραση του όρου nationalism-(ρατσισμός –φυλετισμός) και υποδηλώνει επιθετική και επεκτατική διάθεση που βρίσκει αντιστοιχία ,όχι τυχαία, στον όρο εθνικοσοσια-λισμός ,άλλη ονομασία του ναζισμού.
Αν τώρα  θέλουμε  να μη συμπλεύσουμε με αφελληνιστικά  νεοεπο-χίτικα πνεύματα που καρποφορούν   δυστυχώς από την άκρα δεξιά μέχρι την άκρα αριστερά και να ξαναρχίσει  η Παιδεία να μεταλαμπα-δεύει τις ελληνικές πνευματικές και ανθρωπιστικές αξίες , να πάρουν και πάλι  ο ελληνικός πολιτισμός  και η Ορθοδοξία ,τη σωστή διάσταση στη ζωή των Ελλήνων και στην παγκόσμια κοινότητα,
-για να αντιμετωπίσουμε τα φαινόμενα της βαθιάς και εκτεταμένης διαφθοράς και διάβρωσης αξιών ,που ενισχύονται από  το σαθρό πελατειακό πολιτικό μας σύστημα ,σε μια ατέρμονη διαδικασία ανατροφοδότησης,
-για να προτάξουμε μια αποτελεσματική στρατηγική πολιτική ,χωρίς φοβίες και υποχωρητικότητα ,
-για να γίνουμε  κύριοι του τόπου μας και όχι εξαθλιωμένοι πολίτες μιας αποικίας του ευρωπαϊκού νότου ,όπου η κυρίαρχη πολιτική είναι η στυγνή εκμετάλλευση και απαξίωση των κατώτερων κοινωνικά στρωμά-των ,από αμετανόητους πλουτοκράτορες,
-για να μην αφήνουμε ,τέλος, περιθώρια σε κανένα «εκλεκτό» επικυ-ρίαρχο να εκφράζει τα «αλληλέγγυα» αισθήματά του με τις παρακάτω προϋποθέσεις:
«Κάποιες κυβερνήσεις δεν έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει ότι έχουν χάσει εδώ και καιρό την εθνική τους ανεξαρτησία λόγω του υψηλού
χρέους τους. Μόνο αν εκχωρήσουν την εθνική τους κυριαρχία θα έχουν τη στήριξη και την αλληλεγγύη της ευρωζώνης» Μάριο Ντράγκι ,πρόεδρος της Ε.Κ.Τ. σε συνέντευξή του στο Der Spiegel 30/10/2012.
Αλεξάκη –Χρονάκη Βασιλική
*Ευχαριστώ το Νίκο Ραπτόπουλο για τις πολύτιμες πληροφορίες του .καθώς και τον Θεόδωρο Καλλίνο συνταγματάρχη ε. α. ,Διοικητή Λόχου στο οχυρό Καλής το 1940-41 ,εθελοντή Διοικητή Λόχου στη Μάχη της Κρήτης ,αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης 1941-44 ,ιδρυτικό στέλεχος της Αμφικτυονίας Οικουμενικού Ελληνισμού που με εμπνέει με το λόγο και το παράδειγμα της ζωής του και τέλος το  Συντονιστικό Ελληνικό Κίνημα (ΣΕΚ) που με τη διακήρυξή του με προσανατόλισε στο να καταλήξω στο συμπέρασμα ,ότι η Εθνική αυτογνωσία δεν αποτελεί στείρο εθνικισμό αλλά αντίθετα προϋπόθεση για την κατανόηση και εκτίμηση των πολιτισμών άλλων λαών και γνώρισμα του πατριώτη διεθνιστή.  
Επιπλέον μια διευκρίνηση  για το ρόλο της Ορθόδοξης παράδοσης όπως   οφείλει να διαδραματίζεται στη σύγχρονη εποχή ,σύμφωνα με τα λεγόμενα του Ζήσιμου Λορεντζάτου:
«Η δική μας Ορθόδοξη παράδοση της Ανατολής –άμεσα ή έμμεσα –έδωσε στη δύση ό, τι βαθύτερο ακριβώς έχει να παρουσιάσει εκείνη πνευματικά. Και όταν λέμε δική μας δεν εννοούμε πως εμείς οι Έλληνες δώσαμε στους άλλους τίποτα ή πως η Ορθόδοξη παράδοση ανήκει σε εμάς ,είναι εθνική ή φυλετική ,αλλά πώς εμείς ανήκουμε σε αυτή κατά το ποσοστό που γινόμαστε εμείς λαός άγιος Χριστού ,καθώς έγραφε ο Φώτιος από την εξορία (Επιστ. 126) και μόνο κατά το ποσοστό αυτό ,όσο την έχουμε ή την ακολουθάμε μπορούμε την Ορθόδοξη παράδοση να τη λέμε δική μας ,ποτέ εθνικά ή φυλετικά».